Slapen tijdens warme nachten: zo houd je het koel

7 augustus 2025

medibib-week32-warmenachtenzweten2

Slapen tijdens warme nachten: zo houd je het koel 

Lig jij tijdens warme nachten ook te woelen in bed terwijl de temperatuur maar niet daalt? Warm weer kan een flinke stoorzender zijn voor je nachtrust. Je valt moeilijker in slaap, wordt vaker wakker en voelt je ‘s ochtends verre van uitgerust. Wat gebeurt er in je lichaam tijdens een zwoele nacht? Wat kun je doen om toch goed te slapen, zelfs als het kwik blijft stijgen? Je ontdekt het hier. 


Waarom slaap je slechter bij warmte? 

Een goede nachtrust begint met een daling van je lichaamstemperatuur. Dat gebeurt vanzelf zodra het donker wordt en vormt voor je hersenen het signaal om te gaan slapen. Maar bij warm weer - zeker als de temperatuur in je slaapkamer hoger is dan 22 °C - verloopt die afkoeling moeizamer. 

Je lichaam probeert warmte kwijt te raken door meer bloed naar de huid te brengen en te zweten. Dit lukt niet wanneer het ’s nachts warm blijft of als de luchtvochtigheid hoog is. Het gevolg? Je valt trager in slaap, slaapt onrustig en doorloopt de slaapfases minder goed. Vooral de diepe slaap - belangrijk voor lichamelijk herstel - komt in het gedrang. 


Wat is de ideale temperatuur om te slapen? 

De ideale slaapkamertemperatuur voor een goede nachtrust ligt tussen 16 en 18 °C. Voor baby’s en jonge kinderen is iets warmer aanbevolen: zo’n 18 tot 20 °C. Tijdens de zomer is het moeilijk om die waarden aan te houden, vooral zonder airco of goede zonwering. Zelfs in goed geïsoleerde huizen kan de temperatuur dagenlang hoog blijven. 


Wat zijn de gevolgen van een slechte nachtrust? 

Slecht slapen heeft onmiddellijke gevolgen: je wordt moe, prikkelbaar en hebt moeite om je te concentreren. Op langere termijn beïnvloedt langdurig slaaptekort je geheugen, immuunsysteem en stemming. Je bent vatbaarder voor infecties, hebt minder controle over je eetlust en loopt meer risico op aandoeningen zoals een hoge bloeddruk en diabetes type 2

Een paar nachten minder slapen is geen ramp, maar langdurige slaapproblemen kunnen je gezondheid aantasten. Daarom loont het om bij warm weer extra aandacht te besteden aan je slaapomgeving en slaapgewoonten. 


9 tips om beter te slapen bij warm weer 

  1. Houd je slaapkamer overdag zo koel mogelijk
    Laat zonlicht overdag zoveel mogelijk buiten. Sluit gordijnen, rolluiken of zonneschermen al vóór de middag. Kies bij voorkeur voor lichtgekleurde materialen die warmte beter weerkaatsen dan donkere stoffen. 

    Zodra de buitentemperatuur daalt - meestal ‘s ochtends vroeg of ‘s avonds laat - kun je ventileren. Zet ramen tegen elkaar open om te zorgen voor een luchtstroom. Heb je een ventilator? Plaats die voor een open raam om koele lucht naar binnen te trekken.
     
  2.  Kies voor luchtig beddengoed 
    Kies voor een licht laken of dekbedovertrek van natuurlijke materialen zoals katoen of linnen. Deze stoffen nemen vocht op en laten lucht door. Vermijd synthetische materialen: die houden warmte vast en zorgen sneller voor een plakkerig gevoel. 

  3. Neem een lauwe douche voor het slapengaan 
    Een lauwe douche helpt je lichaam om af te koelen, waardoor je gemakkelijker in slaap valt. Let op: te koud douchen werkt averechts. Je lichaam gaat dan net warmte vasthouden om zich te beschermen tegen de kou. Douche ook niet pal voor het slapengaan, zodat je temperatuur de tijd heeft om geleidelijk te dalen. 

  4. Drink voldoende, maar niet te veel voor bedtijd 
    Hydrateren is belangrijk, zeker bij warm weer. Toch is het beter om geen grote hoeveelheden te drinken vlak voor het slapengaan. Zo vermijd je de kans dat je ‘s nachts moet opstaan om naar het toilet te gaan, wat je slaap verstoort. 

  5. Kies voor een lichte maaltijd en laat alcohol staan 
    Zware maaltijden en alcohol zorgen ervoor dat je lichaamstemperatuur stijgt. Beide kunnen je slaap in de war brengen. Eet daarom iets lichts, liefst minimaal twee uur voor bedtijd.  

  6. Gebruik een kruik – maar dan met koud water 
    Een klassieke warmwaterkruik kent iedereen. Maar wist je dat je hem ook kunt vullen met ijskoud water en in de diepvries leggen? Stop hem daarna in een kussensloop en leg de kruik bij je voeten. Zo koelt je hele lichaam sneller af.  

  7. Slaap niet volledig bloot 
    Naakt slapen klinkt verleidelijk, maar een dun katoenen T-shirt of pyjama is vaak comfortabeler. Zo wordt zweet beter opgenomen en voorkom je dat je wakker wordt met een klam gevoel. Bovendien beschermt het je tegen tocht bij open ramen. 

  8. Gebruik een ventilator 
    Een ventilator laat de lucht circuleren en helpt zweet sneller verdampen, waardoor je lichaam afkoelt. Plaats bijvoorbeeld een kom met ijsblokjes voor de ventilator om de lucht extra fris te maken. Let op als je last hebt van allergieën zoals allergische rhinitis: opgewaaid stof kan klachten verergeren. 

  9. Vermijd schermgebruik voor het slapengaan 
    Ook al heeft het weinig met warmte te maken, schermgebruik kort voor het slapen remt de aanmaak van melatonine – het slaaphormoon. Zeker bij hitte, wanneer je lichaam al moeite heeft om ‘in slaapmodus’ te raken, kun je schermen beter vermijden. Kies in plaats daarvan voor een rustgevend boek of ontspanningsoefening. 


Wanneer raadpleeg je een arts? 

Voel je je overdag duizelig, misselijk of krijg je hoofdpijn? Dan kan het zijn dat je te veel vocht of mineralen (elektrolyten) verliest door de warmte. Vooral kwetsbare groepen zoals ouderen, zwangere vrouwen, jonge kinderen en mensen met hart- en nierproblemen lopen meer risico op oververhitting. Neem bij twijfel of aanhoudende klachten altijd contact op met een arts. 


Conclusie 

Tijdens warme nachten heeft je lichaam moeite met afkoelen, waardoor inslapen en doorslapen moeilijker worden. Enkele eenvoudige, niet-ingrijpende maatregelen? Ventileer goed, kies voor luchtig beddengoed, eet een lichte avondmaaltijd en beperk het schermgebruik. Deze kleine aanpassingen in je slaapomgeving maken al een groot verschil en geven je lichaam meer rust en herstel.