Vroeg prostaatproblemen herkennen & aanpakken
Prostaatproblemen vroeg opsporen:
symptomen & oorzaken
Problemen met de prostaat, het is voor veel mannen een gevoelig onderwerp. Toch is het belangrijk om eventuele klachten niet te negeren. Prostaatproblemen ontstaan vaak geleidelijk en worden door velen in eerste instantie weggewuifd als ‘ouderdomskwaaltjes’. Maar hoe eerder je de signalen herkent, hoe groter de kans dat je klachten kunt verlichten of zelfs voorkomen. In deze blog ontdek je wat de prostaat precies is, welke vroegtijdige symptomen kunnen wijzen op prostaatproblemen én wat je eraan kan doen.
Wat is de prostaat?
De prostaat is een klier die deel uitmaakt van het mannelijk voortplantingssysteem. Ze bevindt zich net onder de blaas en omringt het begin van de plasbuis. De belangrijkste functie van de prostaat is het aanmaken van prostaatvocht, dat samen met zaadcellen sperma vormt.
Bij jonge mannen is de prostaat ongeveer zo groot als een walnoot. Naarmate je ouder wordt, kan de prostaat geleidelijk groter worden. In veel gevallen is deze vergroting goedaardig, maar die kan wel voor vervelende klachten zorgen.
Prostaat & symptomen
Prostaatproblemen ontstaan meestal niet van de ene dag op de andere. De symptomen beginnen langzaam en zijn in het begin vaak mild. Toch kunnen ze het eerste teken zijn van een onderliggende aandoening. Let vooral op de volgende symptomen van de prostaat:
- Moeite met plassen
Een van de eerste symptomen van prostaatproblemen is een verandering in je plasgedrag. Het kan langer durenvoordat de urine op gang komt en de straal kan minder krachtig zijn. Soms stopt de straal onverwachts, waardoor je opnieuw moet aanzetten om verder te kunnen plassen. - ‘s Nachts vaker plassen
Eén keer per nacht opstaan om te plassen is op oudere leeftijd vrij normaal. Maar wanneer je regelmatig meerdere keren uit bed moet om naar het toilet te gaan (nycturie), is dat een klassiek signaal van een prostaat die tegen de blaas drukt. - Het gevoel dat de blaas niet volledig
leeg is
Na het plassen heb je het gevoel dat je blaas niet helemaal leeg is. Dit zorgt ervoor dat je kort na het toiletbezoek alweer aandrang voelt, ook al ben je net geweest. - Nadruppelen
Na het plassen heb je last van enkele druppels urinedie achterblijven in de plasbuis. Dit kan wijzen op een belemmering in de urinestroom. - Plotselinge, dringende aandrang
Wanneer je plots dringend moet plassen en het nauwelijks kunt ophouden, kan dat het gevolg zijn van een verhoogde druk op de blaas door de prostaat.
De oorzaken van prostaatklachten
Wanneer er zich klachten rond de prostaat voordoen, kunnen er verschillende oorzaken zijn. Dit zijn de drie meest voorkomende:
- Goedaardige prostaatvergroting
Benigne Prostaathyperplasie (BPH) is de medische term voor een goedaardige vergroting van de prostaat. Dit is de meest voorkomende oorzaak van plasproblemen bij mannen boven de 50 jaar. - Prostaatontsteking
Bij een prostaatontsteking (prostatitis) ontstaat een ontsteking van het prostaatweefsel. Dit kan op elke leeftijd voorkomen, ook bij jongere mannen. De klachten variëren van pijn bij het plassen tot een branderig gevoelen gaan soms gepaard met lage rugpijn of koorts. - Prostaatkanker
Prostaatkanker ontwikkelt zich langzaam, in het begin heb je zelfs zelden klachten. Toch kunnen ook bovenstaande symptomen van de prostaat voorkomen. Een bloedonderzoek (PSA-test) en prostaatonderzoek door de arts helpen om prostaatkanker vroeg op te sporen.
Wanneer raadpleeg je een arts?
Veel mannen wachten (te) lang met het bespreken van prostaatklachten. Soms uit schaamte, soms omdat ze denken dat het ‘bij de leeftijd hoort’. Toch is het belangrijk om niet te blijven rondlopen met deze signalen. Raadpleeg je huisarts als je:
- vaker moet plassen dan normaal, vooral 's nachts
- moeite hebt om te plassen of een zwakke urinestraal opmerkt
- pijn voelt of een branderig gevoel ervaart tijdens het plassen
- er bloed in je urine of sperma zit
- last hebt van onverklaarbare lage rug- of bekkenpijn
Wat kun je doen bij prostaatproblemen?
De behandeling hangt af van de oorzaak en de ernst van de klachten. Laat je op tijd controleren, idealiter vanaf 50 jaar (of eerder als prostaatproblemen in de familie voorkomen).
- Pas je leefstijl aan
Bij milde klachten kan het aanpassen van je levensstijl al een groot verschil maken. Beperk cafeïne en alcohol, want die kunnen de blaas extra prikkelen. Beweeg dagelijks minstens 30 minuten en drink genoeg water (maar niet te veel vlak voor het slapengaan). Kies daarnaast voor veel groenten, fruit en vezels en vermijd zoveel mogelijk verzadigde vetten en rood vlees. Streef naar een gezond gewicht en stop met roken
- Medicatie
Bij een goedaardige prostaatvergroting worden vaak medicijnen voorgeschreven die de prostaat ontspannen of verkleinen. Dit maakt het plassen makkelijker.
- Fytotherapie en supplementen
Sommige natuurlijke middelen, zoals zaagpalm , pygeum of brandnetelwortel, worden onderzocht op hun effect bij milde klachten.
- Operatie of minimaal invasieve ingrepen
Bij ernstige klachten of als medicatie onvoldoende helpt, kan een ingreep nodig zijn. Tegenwoordig bestaan er diverse technieken waarbij een deel van het prostaatweefsel wordt verwijderd of verkleind met bijvoorbeeld laser, stoom of warmte.
Conclusie
Prostaatproblemen komen vaak voor, zeker bij mannen boven de vijftig. De eerste symptomen zijn meestal duidelijk: moeilijk plassen, vaker moeten plassen of een zwakkere straal. Hoe sneller je ingrijpt, hoe beter de behandeling werkt. In veel gevallen volstaan aanpassingen in je leefstijl of medicatie. Ook natuurlijke middelen of medische ingrepen kunnen verlichting bieden. Heb je klachten? Contacteer je arts voor persoonlijk advies.
