Gecertifieerde online apotheek
Gratis parcelshop levering boven €29
9,1
Klantenbeoordeling
Beveiligde betaling, ook bankoverschrijving
Advies & informatie
Zink – Essentieel sporenelementen antioxidante werking
Zink
Zink is een essentieel sporenelement dat als tweede het meest voorkomt in het lichaam. Ons lichaam bevat in totaal ongeveer 2 gram zink, voornamelijk verspreid over de botten, spieren, lever, nieren en huid. Zink is een belangrijke cofactor in heel diverse biologische processen. Aangezien ons lichaam niet beschikt over een gespecialiseerd zinkopslagsysteem, is een dagelijkse inname van zink noodzakelijk.
Hoe werkt zink in ons lichaam?
Zink werkt op verschillende niveaus, waarvan hieronder de belangrijkste:
- Zink als belangrijk onderdeel van enzymen
- Zink als antioxidant
- Zink voor de immuniteit
- Zink voor ons DNA, RNA en de eiwitsynthese
- Zink voor onze vruchtbaarheid
Zinkstatus
De zinkstatus wordt meestal gemeten door een bloedonderzoek. Het zinkniveau in bloedplasma is echter niet altijd representatief voor de cellulaire zinkstatus en detecteert over het algemeen vooral de ernstige zinktekorten. De beste indruk krijg je door een analyse van de zinkniveaus in de witte bloedcellen. Klinische verschijnselen van een zinktekort kunnen zich echter voordoen zonder afwijkende bloedwaarden.
Zinktekort en symptomen
Typische symptomen van een zinktekort zijn huidaandoeningen, een vertraagde groei en ontwikkeling bij kinderen, een verminderde vruchtbaarheid, lijnen en witte vlekken op de vingernagels, verlies van eetlust, smaakafwijkingen, haaruitval, een verminderde weerstand, mentale lethargie, trage wondgenezing en aften. Aangezien deze symptomen nogal aspecifiek zijn, kunnen ze ook het gevolg zijn van of samengaan met een of meerdere andere ziektebeelden zoals infecties, diabetes, depressie en astma.
Mogelijke oorzaken van zinktekort
- Malabsorptie van de darmen
- Overconsumptie van zinkbindende fosfaten uit frisdrank
- Verwondingen en operatie
- Intensieve sportbeoefening
- Frequente ejaculatie
- Hoge inname van koper
- Langdurige blootstelling aan giftige stoffen zoals pesticiden
- Een voedingspatroon met veel junkfood, geraffineerde granen, suikers en verzadigde vetten
- Kwikresiduen in voeding zoals het zoetmiddel HCFS (High Fructose Corn Syrup) dat veel gebruikt wordt in limonade, allerlei koekjes maar ook in allerhande andere gezoete industriële voedingsmiddelen
Risicogroepen voor een zinktekort
- Rokers: cadmium is een antagonist van zink
- Alcoholisten: ethanol belemmert de opname van zink en verhoogt de zinkuitscheiding
- Vegetariërs en venagisten: lagere zinkbeschikbaarheid door het eten van meer fytaten bevattende granen en peulvruchten
- Ouderen: verminderde zinkinname en -absorptie
- Zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven: verhoogde behoefte
- Oudere baby’s die uitsluitend borstvoeding krijgen: verhoogde behoefte na 6 maanden
- Mensen met maag- en darmklachten en andere ziekten: verminderde zinkopname en meer zinkverlies bij colitis ulcerosa, de ziekte van Crohn, het malabsorptiesyndroom, chronische lever- en nierziekten, de sikkelcelziekte, diabetes en chronische diarree.
Bronnen van zink
- Eiwitrijke voeding rijk aan zink zoals oesters en zeevruchten waaronder kreeft en krab. Deze bevatten echter veel zware metalen. Daarom zijn lever, rood vlees, vis en gevogelte betere bronnen.
- Noten en zaden zoals pecannoten en pompoenpitten.
- Volkorengranen en peulvruchten zijn eveneens goede zinkbronnen. Geraffineerde granen verliezen tot 80% van hun zinkgehalte. Bovendien bevatten granen ook antinutriënten zoals fytaten die zink binden waardoor ze de opname ervan verminderen. Daarom is de biologische beschikbaarheid van zink uit granen en plantaardige voedingsmiddelen dus lager dan die van dierlijke voedingsmiddelen
De belangrijkste toepassingen van zink
- Tijdens de voortplantingsfase speelt zink een belangrijke rol in de vruchtbaarheid van mannen en vrouwen
- Als ondersteuning van de complexe werking van het immuunsysteem: zinktekort vermindert de werking van witte bloedcellen en verhoogt het infectiegevaar. Ook patiënten met een auto-immuunziekte hebben vaak een zinktekort.
- Voor een normaal zuurbasenmetabolisme
- Als ondersteuning bij geestelijke inspanning en activiteit
- Voor de instandhouding van de huid, de nagels en de botten
- Chronisch diarree bij ondervoede kinderen
- Belangrijk bij de afweer tegen bacteriële en virale infecties. Zink kan de ernst en de duur van verkoudheidsverschijnselen verkorten en lokale ontstekingsreacties onderdrukken
- Onderzoeken hebben aangetoond dat zink een krachtige remmer is van de SARS-corona virussen zoals COVID-19. Cellulaire zink is immers in staat om de replicatie van RNA-virussen en de virale eiwitsynthese te remmen.
- Zink draagt bij tot de integriteit van de huid- en slijmvliezen en bij deze ook tot de verschillende stappen van het wondgenezingsproces.
- Zink blijkt het verloop van netvliesveroudering (leeftijdsgebonden maculadegeneratie) te vertragen.
- Zink lijkt als monotherapie goed te werken bij mensen die getroffen zijn door de zeldzame ziekte van Wilson, een erfelijke stofwisselingsziekte gekenmerkt door opstapeling van koper in de lever.
- Zink zou de symptomen van de sikkelcelziekte bij kinderen zoals pijnaanvallen kunnen verlichten, de infecties verminderen en de groei verbeteren.
- Bepaalde vormen van depressie, verhoogde angst, prikkelbaarheid, emotionele instabiliteit en een afwijkend sociaal gedrag worden in verband gebracht met een verlaagde zinkstatus.
- Zinksuppletie verlaagt de bloedglucose in nuchtere toestand, de glycohemoglobine en de ontstekingsmarker C-reactief eiwit (CRP)
- Zink ondersteunt de botmineralisatie en kan nuttig zijn in de strijd tegen osteoporose
- Hoewel zinktekort bij smaakverlies niet bewezen is, hebben sommige mensen toch baat bij een zinksupplement.
Zinksupplementen
Kies bij de inname van zinksupplementen voor zinkmethionine omdat deze vorm niet bindt aan fytaat, oxalaat of tannine. Deze vorm waarborgt een goede opname in de dunne darm en is snel biobeschikbaar via de bloedcirculatie.
Bijwerkingen
Zink wordt over het algemeen goed verdragen. Op een nuchtere maag kan zink soms misselijkheid en overgeven veroorzaken.
Interacties
- Zinksuppletie kan interacties veroorzaken met bepaalde medicijnen zoals antibiotica. Neem ze daarom 2 uur van elkaar gescheiden in.
- Bepaalde medicijnen zoals de anticonceptiepil, prednison, corticosteroïden, … kunnen de zinkstatus verminderen.
- IJzer, calcium en chroom kunnen de opname van zink remmen.
Het is dus steeds aangeraden om je door je arts te laten adviseren alvorens een zinksupplement te gebruiken.