Gecertifieerde online apotheek
Gratis parcelshop levering boven €29
9,1
Klantenbeoordeling
Beveiligde betaling, ook bankoverschrijving
Advies & informatie

Probiotica voor een gezonde darmflora

16 september 2021
Probiotica zijn levende micro-organismen die een gezonde microbiële flora bevorderen in o.a. het maagdarmkanaal. Een gezonde microbiële flora, ook wel darmflora genaamd, leeft in perfecte symbiose met haar gastheer, het menselijk lichaam. In onze darmen leven zo’n 100 miljard bacteriën. Dit is ongeveer tien keer zoveel als het totaal aantal cellen van het menselijk lichaam. De darmbacteriën kunnen we onderverdelen in nuttige (goede) bacteriën en schadelijke (slechte) bacteriën. Bij een gezonde darmflora worden de “slechte” bacteriën gedoogd en leven beide soorten met elkaar in evenwicht. Hierbij is de binnenkant van de darmwand hoofdzakelijk bezet met “goede” bacteriën. De “slechte” bacteriën hebben hierbij onvoldoende ruimte en voedsel, waardoor ze zich niet kunnen vermenigvuldigen. Zo wordt het evenwicht bewaard.

Symbiose = gezondheid

Een evenwichtige en bijgevolg gezonde microbiële flora in de mond, de maag, de darm, maar ook in de urinewegen, de vagina, … leeft in harmonie of in symbiose met haar gastheer. Dat wil zeggen dat ze elkaar nodig hebben en profiteren van elkaars activiteiten. Zo zorgen residente bacteriën voor o.a. de productie van antimicrobiële stoffen, de vertering van moeilijk of niet verteerbare koolhydraten, de aanmaak van B-vitaminen en Vitamine K en stimulering van het immuunsysteem. Daarnaast beschermen ze ons tegen potentieel pathogene micro-organismen die kolonieresistentie creëren. De gastheer op zijn beurt levert de bacteriën voedingstoffen, een stabiele omgeving en een constante temperatuur.

Dysbiose = ziekte

Door ziekte, een infectie of een behandeling met medicijnen zoals antibiotica daalt het aantal goede bacteriën en stijgt het aantal schadelijke bacteriën en schimmels. Zo geraakt het natuurlijke evenwicht verstoord wat leidt tot dysbiose. Eenvoudig uitgelegd komt dit erop neer dat er lege plaatsen komen op de darmwand die gretig ingenomen worden door de schadelijke darmbacteriën. Die kunnen zich dan in alle vrijheid gaan vermenigvuldigen. Wanneer het aantal “slechte” bacteriën hoger wordt dan 10 % van de totale hoeveelheid, ontstaat een overgroei van schadelijke bacteriën. Deze pathologische dysbiose, ook wel het overgrowth syndroom genoemd, kan het maagdarmkanaal beschadigen met talrijke klachten als gevolg: malabsorptie van vitaminen, mineralen en spoorelementen, een verminderde immuniteit met ziekte als gevolg en auto-intoxicatie door toxines die geproduceerd worden door de overwoekerende schimmels, pathogene bacteriën en parasieten.
In dat geval is het nuttig om een probioticapreparaat te nemen, dat het gezonde evenwicht van de darmflora herstelt.

De rol van probiotica voor het behoud van de symbiose en onze gezondheid

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie komt probiotica (“voor het leven”) de gezondheid van de gastheer ten goede voor zover we ze in voldoende hoeveelheden innemen.
Er bestaan verschillende bacteriestammen met elk hun eigen werkzaamheid en gezondheidsbevorderende eigenschappen. Meestal gaat het om melkzuurbacteriën die behoren tot de bacteriestammen Lactobacillus en Bifidobacterium. De darmflora is even uniek als een vingerafdruk waardoor mensen soms verschillend kunnen reageren op probiotische stammen.
Probiotica verblijven over het algemeen slechts tijdelijk (maximaal enkele weken) in het maagdarmkanaal. Daarom spreken we van transiënte bacteriën met vaak specifieke gezondheidseffecten. Voor een langdurig effect dienen probiotica langere tijd te worden ingenomen.
Kwalitatieve probiotica dienen levend het maagdarmkanaal te kunnen passeren na orale inname, wat betekent dat ze ongevoelig zijn voor het extreem zure maagzuur, de pancreasenzymen en de galvloeistoffen, zodat ze zich uiteindelijk kunnen hechten aan het darmepitheel om zich daar te vermenigvuldigen
Bescherming tegen microben of pathogene organismen
De micro-organismen in ons lichaam strijden om het beschikbare voedsel en de beschikbare ruimte op de binnenkant van de darmwand. Daarbij scheiden ze substanties uit zoals melkzuur, andere organische zuren en antibiotisch werkende stoffen zoals bacteriocinen. Daardoor ontstaat een milieu waarin de pathogene micro-organismen zich niet thuis voelen en zich bijgevolg niet meer kunnen vermenigvuldigen. De probiotische organismen krijgen hierdoor meer kans om zo veel mogelijk plaatsen van de darmwand te bezetten. Onderzoeken tonen aan dat probiotica op die manier darminfecties kan genezen door de schadelijke organismen te verdrijven.

Wat kunnen probiotica voor ons doen?

  • Ondersteuning van de vertering van melkproducten

Probiotische organismen bevatten enzymen waaronder lactase. Op die manier ondersteunen ze de vertering van melkproducten die rijk zijn aan lactose.

  • Productie van korteketenvetzuren

Probiotische bacteriestammen bevorderen de productie van korteketenvetzuren zoals melkzuur (lactaat), azijnzuur (acetaat), proprionzuur (proprionaat) en boterzuur (butyraat). Korteketenvetzuren zijn nodig om de darmepitheelcellen te voeden en worden zelfs vaak therapeutisch ingezet bij mensen met het prikkelbare darmsyndroom.
  • Bescherming tegen schimmels, virussen en gisten
Een darmepitheel dat goed gevoed is door korteketenvetzuren zorgt voor een sterke barrière tegen schimmels en gisten. Als pathogene organismen vanuit de darm in de bloedbaan terechtkomen kunnen ze ongunstige effecten hebben op de gezondheid. Daarnaast zorgen ze ook voor de vernietiging en de verwijdering van virussen.
  • Verlaging van de zuurtegraad
De kortketenvetzuren verlagen de zuurtegraad in de darm en houden daarmee de groei van pathogene bacteriën in toom. Een lagere zuurtegraad verbetert de opname van mineralen zoals calcium, magnesium en zink.
  • Versterking van de immuniteit
Probiotische bacteriën hebben een krachtig effect op het immuunsysteem.
  • Vermindering van voedselallergieën
Darmdysbiose draagt bij tot een verhoogde doorlaatbaarheid van de darmwand waardoor pathogenen en onverteerde voedingsresten gemakkelijker uit de darm sijpelen. Een zogenaamde “lekkende darm” wordt in verband gebracht met bepaalde ziektebeelden zoals voedselovergevoeligheid, voedselallergieën en overbelasting van de lever.
  • Verlaging van de cholesterol
Probiotische bacteriën zetten cholesterol om in minder goed opneembare vormen zodat er minder cholesterol in de bloedbaan terecht komt.
  • Productie van vitaminen
Bifidobacteriën zijn in staat om vitamine B1, B6, B12, foliumzuur, biotine, vitamine K en verschillende aminozuren te produceren.
  • Inwendige reiniging
Een slechte stoelgang zorgt voor een ophoping van toxines. Probiotica met lactobacillen en bepaalde gisten hebben een stimulerend effect op de darmperistaltiek en bevorderen een regelmatige stoelgang.
  • Preventie en behandeling van (reizigers-)diarree
Probiotica dragen ertoe bij dat het aantal pathogene bacteriën de darm niet gaat “koloniseren”. In geval van dysbiose ten gevolge van antibioticagebruik of een infectie met Clostridum difficile kunnen de pathogene bacteriën en hun toxische bijproducten diarree veroorzaken waardoor veel probiotische bacteriën verloren gaan. In dat geval dienen ze zo snel mogelijk weer aangevuld te worden.

Wanneer is het aangewezen om probiotica te gebruiken?

  • Bij gebruik van antibiotica is probiotica de beste antagonist.
  • Bij constipatie bevorderen probiotica de stoelgang.
  • Bij (reizigers-)diarree hebben diverse lactobacillusstammen een preventieve werking en ze verminderen zowel de duur als de intensiteit bij diarree.
  • Bij chronische darmontstekingen zoals de ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa hebben probiotica een weerstandverhogende en ontstekingremmende werking op de darm.
  • Bij PDS (Prikkelbare Darm Syndroom)
  • Bij hypercholesterolemie zorgen probiotische bacteriën voor een verhoogde galzurenuitscheiding en wordt de lichaamseigen cholesterol meer omgezet in galzuren.
  • De immuniteit stoelt voor 80 % in de darm. Een betere darmflora heeft een positief effect op het afweersysteem.
  • Bij urineweginfecties (cystitis), vaginale infecties (Chlamydia, Trichomonas en Candida) of darminfecties. Lactobacillus acidophilus kan de duur en incidentie van Candida-infecties (zoals Candida albicans) in de vagina en de dikke darm verminderen.
  • Wanneer probiotica en bepaalde gunstige gisten zich aan de darmwand hechten is er geen plaats meer voor andere organismen zoals darmparasieten.
  • Lactobacillus- en bifidobacteriën zouden gunstige effecten hebben bij huidaandoeningen zoals atopisch eczeem, acné en psoriasis.
  • De probiotische lactobacillen verbeteren de integriteit van de darmwand en daarmee ook het afweersysteem. Dit leidt tot minder ontstekingen en allergische reacties.
  • Probiotica verbeteren de darmpermeabiliteit en verminderen voedselallergieën.
  • Door een verhoogde productie van lactase zorgen probiotica voor een verminderde lactose-intolerantie.
  • Probiotica hebben een verlagend effect op urinezuur en reduceren bijgevolg jichtklachten.
  • Door het immuunsysteem op te krikken hebben probiotica een positief effect op artritis en andere reumatische aandoeningen.
  • Een mondspoeling met probiotica vermindert tandvleesontstekingen, bloedend tandvlees bij het poetsen en zelfs tandsteen.
  • Probiotica zouden een goede ondersteuning bieden bij de behandeling van maag- of duodenumzweren ten gevolge van een infectie met de Helicobactor pylori.
  • Probiotica ondersteunen de spijsvertering en de enzymenproductie en verlagen de zuurtegraad. Hierdoor vermindert de gisting en bijgevolg ook flatulentie, een opgeblazen gevoel en winderigheid

Wanneer is het niet aangewezen om probiotica te gebruiken?

Van probiotica zijn geen contra-indicaties bekend, ook niet in hoge doseringen. Probiotica kunnen zonder probleem ook gedurende langere periodes gebruikt worden.
Bijwerkingen
In het begin kunnen probiotica verhoogde gasvorming of krampen veroorzaken omdat de gunstige bacteriën fermenteren en het darmmilieu verzuurt. Het lichaam past zich na verloop van tijd aan. Meestal verminderen of verdwijnen deze nevenwerkingen al na een week. Indien nodig kun je de aanbevolen dosering gedurende de eerste twee weken halveren.
Interacties
  • Probiotica verminderen de bijwerkingen van antibiotica.
  • Probiotica kunnen door antibiotica veroorzaakte diarree verminderen of voorkomen.
  • Interacties met andere medicijnen of natuurgeneesmiddelen zijn mogelijk. Raadpleeg hiervoor uw arts.
  • Dosering en gebruik
  • Doeltreffende probiotica bevatten per dosis best enkele miljarden bacteriekiemen. Er gaat immers altijd een deel van de bacteriën verloren voordat ze in de darm terechtkomen.
  • Neem de probiotica bij voorkeur op een lege maag: ’s morgens voor het ontbijt of ’s avonds voor het slapengaan.
  • Een vezelrijke voeding werkt ondersteunend bij het gebruik van probiotica, meer bepaald bij bifidobacteriën in de dikke darm.

Medibib newsletter